„Powiedz moim synom, że umarłem za ojczyznę” – Adam Bojanowski (1900-1944).
Urodził się 18 czerwca 1900 roku w Niszczycach pow. płocki z ojca Bolesława i matki Zofii z Wolińskich. Pochodził z mazowieckiej linii Bojanowskich h. Junosza, wywodzącej się z Bojanowa koło Raciąża. Jego dziadek Kazimierz był powstańcem styczniowym. Dzieciństwo spędził w Draminie, w majątku dzierżawionym przez ojca. W 1908 roku ojciec zmarł, a wychowaniem jego a także rodzeństwa zajęła się matka z pomocą siostry Heleny. Ukończył płockie gimnazjum, późniejszą Jagiellonkę. W 1920 roku podjął pracę nauczyciela w Krajkowie, a od 1923 roku nauczał w Komuninie. Później pracował jeszcze w szkole w Giżynie. Przed wojną (od 1933 r.) wraz z żoną Marią, poślubioną w 1932 roku, zostali nauczycielami szkoły w Kodłutowie, a on dyrektorem tejże placówki. Miał wielkie zasługi w budowie nowej szkoły, która została oddana do użytku w 1938 roku, wcześniej nauka odbywała się w drewnianym, dwuizbowym budynku. Przedwojenni uczniowie z sentymentem wspominają małżeństwo Bojanowskich np. moja babcia Krystyna Bojarska.
Po wkroczeniu Niemców wziął udział w obronie Warszawy, a później został osadzony w obozie jenieckim, z którego został zwolniony. Osiadł z rodziną w Dreglinie. Tam pracował na roli, chcąc w ten sposób ukryć swój faktyczny zawód nauczyciela. Jego patriotyzm nie pozwolił mu przyglądać się bezczynnie niemieckiej okupacji. Został konspiratorem, dowódcą jednego z dwóch plutonów kadrowych Polskiej Organizacji Zbrojnej, później ZWZ-AK w gminie Unieck (pseudonim Stary), drugim plutonem dowodził plut. 8pal w Płocku Henryk Malanowski. Aresztowany przez Niemców, został zamordowany (powieszony) 1 lub 2 lipca 1944 roku w płockim więzieniu. Przeczuwając, że idzie na śmierć, gdy Niemcy wezwali go na kolejne przesłuchanie, wypowiedział do swojego współtowarzysza Piotrowskiego takie słowa: Powiedz moim synom, że umarłem za ojczyznę. Jest pochowany na cmentarzu w płockim Radziwiu.
Każdy z powojennych absolwentów kodłutowskiej podstawówki ma na pewno w pamięci tablicę pamiątkową znajdującą się w szkole, poświęconą Adamowi Bojanowskiemu. Napis na tej tablicy brzmi: Adam Bojanowski kierownik tej szkoły ur. 18-VI-1900 r. Zginął z rąk wroga 1-VII-1944. Niech świeci przykładem przyszłym pokoleniom. Granitowa tablica została zamontowana z inicjatywy środowiska nauczycielskiego w 1946 roku. Zawsze palił się przed nią znicz i leżały kwiaty, a przy okazji ważniejszych uroczystości uczniowie pełnili wartę honorową.
Z inicjatywy nauczycieli, uczniów i komitetu rodzicielskiego 1 czerwca 2000 roku, szkoła przyjęła imię Adama Bojanowskiego. Dokonano tego w 100 rocznicę urodzin patrona, przy okazji wmurowano tablicę marmurową z jego wizerunkiem. Wcześniej, 30 listopada 1999 roku, z inicjatywy ówczesnej dyrektor Pani Teresy Koszeli, została zorganizowana Wieczornica, na którą zaproszono córkę i syna patrona – Barbarę i Kajetana. Trzeci z rodzeństwa brat – Janusz – zmarł w 1991 roku, natomiast matka Maria w 1995 roku.
Adam Dariusz Kotkiewicz
Źródła:
Mnie ta szkoła … od innych bliższa (gazetka szkolna) , redakcja, opracowanie i druk: B. Sołdańska, I. Zalewska – absolwentki szkoły, Kodłutowo, luty/marzec 2000.
A.Papierowski, J. Stefański, Płocczanie znani i nieznani, Tom I, Płock 2002, Tom II (w tomie II biogram jest rozszerzony), Płock 2007.
S. Pietras, POZ Polska Organizacja Zbrojna. Siew – Racławice – POZ – AK, Warszawa 1996.
- Stowarzyszenie TRADYTOR Forum Historia Biografie
- Szukaj
- Stowarzyszenie
-
- Dzisiaj jest pn maja 13, 2024 7:44 am
- Strefa czasowa UTC+02:00
Powiedz moim synom, że umarłem za ojczyznę - Adam Bojanowski
Przejdź do
- Regulamin, Informacje, FAQ
- ↳ Regulamin, FAQ
- Informator (aktualności)
- ↳ Stowarzyszenie TRADYTOR
- ↳ Planowane Wyprawy
- ↳ Informator lokalny
- ↳ Płock
- ↳ Sierpc
- ↳ Gostynin
- Zabytki militarne
- ↳ Fortyfikacje
- ↳ Twierdza Modlin
- ↳ Podziemia i fabryki
- ↳ Kompleks Riese
- ↳ Lotnictwo wojskowe
- ↳ Marynarka wojenna
- ↳ Militaria
- Architektura
- ↳ Rezydencje
- ↳ Zamki
- ↳ Pałace
- ↳ Dwory
- ↳ Obiekty sakralne
- ↳ Budowle kultowe i pamiątkowe
- ↳ Kapliczki i krzyże
- ↳ Pomniki
- ↳ Tablice pamiątkowe
- ↳ Budowle wodne
- ↳ Wieże ciśnień
- ↳ Mosty/wiadukty
- ↳ Zabudowania gospodarcze
- ↳ Wiatraki
- ↳ Młyny
- ↳ Spichlerze
- ↳ Folwarki
- ↳ Skanseny, Muzea
- ↳ Inne...
- ↳ Budynki mieszkalne
- ↳ Ratusze
- ↳ Bramy
- ↳ Wieże/Baszty
- ↳ Przemysłowe
- Martyrologia i Pamięć Narodowa
- ↳ Cmentarze wojenne i wojskowe
- ↳ Miejsca Narodowej Pamięci
- ↳ Mogiły i miejsca straceń
- ↳ Pomniki poległych, pomniki bohaterów
- ↳ Cmentarze cywilne
- ↳ Obozy i więzienia
- ↳ Niemieckie obozy koncentracyjne, niemieckie obozy zagłady
- ↳ Ślady poepidemiczne
- Peregrynacje
- ↳ Relacje z podróży
- ↳ Parki i ogrody
- ↳ Ciekawe miejsca
- ↳ Architektura natury
- ↳ Ciekawe wydarzenia
- Społeczności i kultury
- ↳ Ślady kultury żydowskiej
- ↳ Kirkuty
- ↳ Synagogi
- ↳ Inne zabytki materialne
- ↳ Ślady osadników i kolonistów
- ↳ Kościoły i domy modlitwy
- ↳ Cmentarze
- ↳ Osady
- Historia
- ↳ Historia
- ↳ Starożytność
- ↳ Średniowiecze
- ↳ Historia nowożytna
- ↳ I wojna światowa
- ↳ Międzywojnie
- ↳ II wojna światowa
- ↳ Po 1945 roku
- ↳ Archeologia
- ↳ Genealogia i heraldyka
- ↳ Legendy, mity, opowieści
- ↳ Biografie
- ↳ Pamiętniki, Wspomnienia
- Etnografia i przyroda
- ↳ Flora i fauna
- ↳ Etnografia
- ↳ Pomniki przyrody
- ↳ Powiat płocki
- ↳ Powiat sierpecki
- ↳ Propozycje pomników
- Wiedza i hobby
- ↳ Sztuka przetrwania czyli survival z Tradytorem
- ↳ Rekonstrukcje
- ↳ Grupy Rekonstrukcji Historycznej
- ↳ Eksploracja, sprzęt poszukiwawczy
- ↳ Identyfikacja
- ↳ Fotoplastikon
- ↳ Krótkofalarstwo
- ↳ Linki
- ↳ Zawartość zakładki "Publikacje" na stronie TRADYTORA
Kto jest online
Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 2 gości